Een hapjespan en een koekenpan: samen met kookpannen behoren ze tot de absolute basics van iedere keuken. Toch worden de twee vaak genoeg door elkaar gehaald. Niet verwonderlijk: qua uiterlijk vertonen ze veel overeenkomsten en ook in gebruik bestaat er overlap. Wie zijn gerechten echter optimaal wil kunnen bereiden, doet er goed aan zich op de hoogte te stellen van de verschillen. Wij zetten ze op een rijtje!
Wat is een koekenpan?
Een koekenpan vind je in iedere keuken wel terug. Je gebruikt hem voor het bakken van vlees, kip en vis, maar ook groenten. En wat te denken van de Hollandse pannenkoek? Ook die laat je vanuit je koekenpan in een handige beweging op je bord glijden. Een koekenpan heeft een ietwat schuine, bollende want, waarbij de bovenste rand breder is dan het kookoppervlak zelf.
Wat is een hapjespan?
Een hapjespan is een diepere koekenpan die doorgaans met een deksel wordt geleverd. Hij heeft niet alleen een hogere, maar ook een rechtere rand. Dit maakt hem geschikt voor bakken, maar ook voor stoven. Voor het braden is hij dan weer niet geschikt; daarvoor is de bodem te dun. De hapjespan leent zich bij uitstek voor het bereiden van grotere hoeveelheden of stukken. De rand helpt je namelijk met het omscheppen ervan, zonder dat de inhoud over de rand kiepert. Daarnaast weet de rand te voorkomen dat een groot deel van de vetspetters op je fornuis belandt.
De hoge rand van een hapjespan zorgt er eveneens voor dat het vocht goed in de pan blijft. Zeker wanneer je met een grotere hoeveelheid vloeibare etenswaren werkt -denk bijvoorbeeld aan pastasauzen- is dat een uitkomst. Tot slot helpen de opstaande randen je met het dichtschroeien van de zijkanten van vlees. Ondanks dat geven veel koks er de voorkeur aan om vlees in een koekenpan te bereiden. De licht bollende zijkanten maken het namelijk makkelijker om het vlees om te keren.
Gebruik in de oven
De meeste moderne koekenpannen kun je in de oven gebruiken. Let er wel op dat dit duidelijk op de verpakking staat aangegeven; sommige materialen zijn daartegen immers niet bestand. Wat hapjespannen betreft kunnen ook alleen de multifunctionele exemplaren in de oven worden gebruikt. Dit zijn degene die bijvoorbeeld geen plastic handgrepen hebben.
De diameter van een hapjespan en een koekenpan
De diameter van de meeste pannen wordt bepaald aan de hand van de bovenzijde van hun wand en niet aan de hand van hun kookoppervlak. Wat dat in de praktijk betekent? Dat een hapjespan met een rechte wand uiteindelijk een groter kookoppervlak heeft dan een koekenpan met dezelfde diameter. Dit kan al gauw enkele centimeters schelen. Zeker wanneer je grotere gerechten wilt bereiden, kun je je daar behoorlijk op verkijken.
Het gewicht
Omdat de hapjespan een groter kookoppervlak en een hogere opstaande rand heeft, is deze automatisch ook zwaarder dan een koekenpan van hetzelfde formaat. Wanneer de pan op de kookplaat staat, hoeft dat geen probleem op te leveren. Bij het optillen ervan merk je dat extra gewicht echter wel.
De verschillen op een rijtje
We zetten de verschillen nog eens voor je op een rijtje:
- Een hapjespan heeft een rechtopstaande wand, een koekenpan een bollende rand.
- De wand van een hapjespan is hoger.
- Een hapjespan heeft een groter kookoppervlak.
- Een hapjespan is zwaarder.
- Meestal wordt een hapjespan inclusief deksel geleverd.
